Sanskrit Sloka text in Devanagari, Gujarati, Kannada, Telugu , and English

||om tat sat||

ಸುಂದರಕಾಂಡ.
ಅಥ ತ್ರಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ

ಹನುಮಾನಪಿ ವಿಕ್ರಾಂತಃ ಸರ್ವಂ ಶುಶ್ರಾವ ತತ್ತ್ವತಃ|
ಸೀತಾಯಾಃ ತ್ರಿಜಟಾಯಾಶ್ಚ ರಾಕ್ಷಸೀನಾಂ ತರ್ಜನಮ್||1||
ಅವೇಕ್ಷಮಾಣಃ ತಾಂ ದೇವೀಂ ದೇವತಾಮಿವ ನಂದನೇ|
ತತೋ ಬಹುವಿಧಾಂ ಚಿಂತಾಂ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ವಾನರಃ||2||

ಸ||ವಿಕ್ರಾಂತಃ ಹನುಮಾನ್ ತತ್ತ್ವತಃ ರಾಕ್ಷಸೀನಾಂ ಸೀತಾಯಾಃ ತರ್ಜನಮ್ ತ್ರಿಜಟಾಯಾಶ್ಚ ಅಪಿ ಸರ್ವಂ ಶುಶ್ರಾವ|| ತಾಂ ದೇವೀಂ ನಂದನೇ ದೇವತಾಂ ಇವ ಅವೇಕ್ಷಮಾಣಾ ವಾನರಃ ತತಃ ಬಹುವಿಧಾಂ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ||

The valiant Hanuman in principle heard the threatening of Sita by Rakshasas as well as Trijata's. Looking at Sita who is like a goddess in Nandana , the Vanara started thinking in many ways.

ಯಾಂ ಕಪೀನಾಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸುಬಹೂನ್ಯಯುತಾನಿ ಚ|
ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸು ಮಾರ್ಗಂತೇ ಸೇಯ ಮಾಸಾದಿತಾ ಮಯಾ||3||
ಚಾರೇಣ ತು ಸುಯುಕ್ತೇನ ಶತ್ರೋಶ್ಶಕ್ತಿ ಮವೇಕ್ಷತಾ|
ಗೂಢೇನ ಚರತಾ ತಾವತ್ ಅವೇಕ್ಷಿತ ಮಿದಂ ಮಯಾ||4||

ಸ|| ಕಪೀನಾಂ ಸುಬಹೂನಿ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಅಯುತಾನಿ ಚ ಸರ್ವಾಸು ದಿಕ್ಷು ಯಾಂ ಮಾರ್ಗಂತೇ ಸಾ ಇಯಂ ಮಯಾ ಆಸಾದಿತಾ||ಸುಯುಕ್ತೇನ ಶತ್ರೋಃ ಶಕ್ತಿಂ ಅವೇಕ್ಷತಾ ಗೂಢೇನ ಚರತಾ ಚಾರೇಣ ಮಯಾ ಇದಂ ಅವೇಕ್ಷಿತಂ ತಾವತ್ ||

Among the many hundreds and thousands of Vanaras searching for her in all directions, I have found her here. Roaming in secret like a spy, intelligently seeing the strength of the enemies, I have seen everything.

'ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ವಿಶೇಷಶ್ಚ ಪುರೀಚೇಯಮವೇಕ್ಷಿತಾ|
ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪತೇರಸ್ಯ ಪ್ರಭಾವೋ ರಾವಣಸ್ಯ ಚ ||5||
ಯುಕ್ತಂ ತಸ್ಯಾsಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ಸರ್ವ ಸತ್ತ್ವ ದಯಾವತಃ|
ಸಮಶ್ವಾಸಯಿತುಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪತಿದರ್ಶನ ಕಾಂಕ್ಷಿಣೀಮ್||6||

ಸ|| ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ವಿಶೇಷಃ ಚ ಅಯಂ ಪುರೀ ಚ ಅಸ್ಯ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪತೇಃ ರಾವಣಸ್ಯ ಪ್ರಭಾವಃ ಚ ಅವೇಕ್ಷಿತಾ|| ಸರ್ವಸತ್ತ್ವ ದಯಾವತಃ ಅಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಪತಿದರ್ಶನ ಕಾಂಕ್ಷಿಣೀಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಶ್ವಾಸಯಿತುಂ ಯುಕ್ತಂ||

I have seen the ability of Rakshasas , this city as well as the power of the Ravana the king of Rakshasas. It is proper to console her who is anxious to see her husband , who has compassionate to all, who is of immeasurable power

ಅಹಮಾಶ್ವಾಸಯಾ ಮ್ಯೇನಾಂ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಾಂ|
ಅದೃಷ್ಟದುಃಖಾಂ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ದುಃಖಸ್ಯಾಂತಮಗಚ್ಛತೀಮ್||7||
ಯದ್ಯಪ್ಯಹಂ ಇಮಾಂ ದೇವೀಂ ಶೋಕೋಪಹತಚೇತಸಾಂ|
ಅನಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ದೋಷವತ್ ಗಮನಂ ಭವೇತ್||8||
ಗತೇಹಿ ಮಯಿ ತತ್ರೇಯಂ ರಾಜಪುತ್ರೀ ಯಶಸ್ವಿನೀ|
ಪರಿತ್ರಾಣ ಮವಿಂದಂತೀ ಜಾನಕೀ ಜೀವಿತಂ ತ್ಯಜೇತ್||9||

ಸ|| ಏನಾಂ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಾಂ ಅದೃಷ್ಟದುಃಖಾಂ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ದುಃಖಃಸ್ಯ ಅಂತಂ ಅಗಚ್ಛತೀಂ ಅಹಂ ಅಶ್ವಾಸಯಾಮಿ ||ಯದಿ ಶೋಕೋಪಹತಚೇತಸಾಂ ಇಮಾಂ ದೇವೀಂ ಅನಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ (ತತ್) ದೋಷವತ್ ಗಮನಂ ಭವೇತ್|| ಮಯಿ ತತ್ರ ಗತೇ ಯಶಸ್ವಿನೀ ರಾಜಪುತ್ರೀ ಜಾನಕೀ ಪರಿತ್ರಾಣಮ್ ಅವಿಂದಂತೀ ಜೀವಿತಂ ತ್ಯಜೇತ್||

I shall console this moon faced lady who has not seen sorrows before, and who is not seeing the end of sorrows. If I go away without consoling this lady overwhelmed with sorrow, that will be blame worthy. If I go away this renowned princess not knowing the way out will give up her life.

'ಮಯಾ ಚ ಸ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ನಿಭಾನನಃ|
ಸಮಶ್ವಾಸಯಿತುಂ ನ್ಯಾಯ್ಯಃ ಸೀತಾದರ್ಶನಲಾಲಸಃ||10||
ನಿಶಾಚರೀಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಅನರ್ಹಂ ಚಾಪಿ ಭಾಷಣಮ್|
ಕಥಂ ನು ಖಲು ಕರ್ತ್ವವ್ಯಂ ಇದಂ ಕೃಚ್ಛಗತೋ ಹ್ಯಹಮ್||11||
ಅನೇನ ರಾತ್ರಿ ಶೇಷೇಣ ಯದಿ ನಾಶ್ವಾಸ್ಯತೇ ಮಯಾ|
ಸರ್ವಥಾ ನಾಸ್ತಿ ಸಂದೇಹಃ ಪರಿತ್ಯಕ್ಷತಿ ಜೀವಿತಮ್||12||

ಸ|| ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಃ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸೀತಾದರ್ಶನ ಲಾಲಸಃ ( ರಾಮಃ) ಮಯಾ ಸಮಶ್ವಾಸಯಿತುಂ ನ್ಯಾಯ್ಯಃ || ನಿಶಾಚರೀಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭಾಷಣಂ ಚ ಅನರ್ಹಂ ಅಪಿ | ಕಥಂ ನು ಕರ್ತವ್ಯಂ ನು | ಅಹಂ ಕೃಛ್ಛಗತೋ ಹಿ || ಯದಿ ಅನೇನ ರಾತ್ರಿಶೇಷೇಣ ನ ಆಶ್ವಾಸ್ಯತೇ ಸಾ ಸರ್ವಥಾ ಜೀವಿತಂ ಪರಿತಕ್ಷ್ಯತಿ | ಸಂದೇಹಃ ನ ಅಸ್ತಿ||

Providing relief to the strong armed Rama who has a face like full moon, who is anxious to see Sita is my duty. Talking in front of the Rakshasas the night beings is not good. What is my duty I am at a loss. If I do not speak before the end of the night she will give up her life. There is no doubt about that

'ರಾಮಶ್ಚ ಯದಿ ಪೃಚ್ಛೇನ್ಮಾಂ ಕಿಂ ಮಾಂ ಸೀತಾऽಬ್ರವೀತ್ ವಚಃ|
ಕಿಂ ಅಹಂ ತಂ ಪ್ರತಿಬ್ರೂಯಾಂ ಅಸಂಭಾಷ್ಯ ಸುಮಧ್ಯಮಾಮ್||13||
ಸೀತಾ ಸಂದೇಶರಹಿತಂ ಮಾಂ ಇತಃ ತ್ವರಯಾ ಗತಮ್|
ನಿರ್ದಹೇ ದಪಿ ಕಾಕುತ್‍ಸ್ಥಃ ಕ್ರುದ್ಧಃ ತೀವ್ರೇಣ ಚಕ್ಷುಷಾ ||14||
ಯದಿ ಚೋ ದ್ಯೋಜಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಭರ್ತಾರಂ ರಾಮ ಕಾರಣಾತ್|
ವ್ಯರ್ಥಮಾಗಮನಂ ತಸ್ಯ ಸಸೈನ್ಯಸ್ಯ ಭವಿಷ್ಯತಿ||15||

ಸ|| ಯದಿ ರಾಮಃ ಮಾಂ ಪೃಚ್ಛೇ ಕಿಂ ಮಾಂ ಸೀತಾ ಅಬ್ರವೀತ್ ವಚಃ ತದಾ ಸುಮಧ್ಯಮಾಮ್ ಅಸಂಭಾಷ್ಯ ಅಹಮ್ ತಂ ಕಿಂ ಪ್ರತಿಬ್ರೂಯಾಮ್|| ಸೀತಾ ಸಂದೇಶರಹಿತಂ ಇತಃ ತ್ವರಯಾ ಗತಂ ಮಾಂ ಕಾಕುತ್‍ಸ್ಥಃ ಕ್ರುದ್ಧಃ ತೀವ್ರೇಣ ಚಕ್ಷುಷಾ ನಿರ್ದಹೇತ್ ಅಪಿ|| ರಾಮಕಾರಣಾತ್ ಭರ್ತಾರಂ ಯದಿ ಚ ಉದ್ಯೋಜಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಸೈನ್ಯಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಆಗಮನಂ ವ್ಯರ್ಥಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ( ಯದಿ ಸೀತಾ ಜೀವಿತಂ ತ್ಯಜೇತ್)||

If Rama asks me what did Sita speak then how can I give an answer if I do not talk to her. If I go away without carrying a message from Sita then the scion of Kakutstha will burn me up with anger in his eyes. For Rama's sake if the King Sugriva comes here with his full army then his coming will be useless ( if Sita gives up her life)

ಅಂತರಂ ತ್ವಹಮಾಸಾದ್ಯ ರಾಕ್ಷಸೀನಾಮಿಹ ಸ್ಥಿತಃ|
ಶನೈರಾಶ್ವಾಸಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಂತಾಪ ಬಹುಳಾಮಿಮಾಮ್||16||
ಅಹಂ ತ್ವತಿತನುಶ್ಚೈವ ವಾನರಶ್ಚ ವಿಶೇಷತಃ|
ವಾಚಂ ಚೋ ದಾಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಾನುಷೀ ಮಿಹ ಸಂಸ್ಕೃತಾಮ್||17||

ಸ|| ಅಹಂ ಇಹ ಸ್ಥಿತಃ ರಾಕ್ಷಸೀನಾಮ್ ಅಂತರಂ ಅಸಾದ್ಯ ಸಂತಾಪಬಹುಳಾಂ ಇಮಾಂ ಶನೈಃ ಆಶ್ವಾಸಯಿಷ್ಯಾಮಿ || ಅಹಂ ತು ಅತಿತನುಶ್ಚ | ವಿಶೇಷತಃ ವಾನರಃ ಚ | ಇಹ ಸಂಸ್ಕೃತಾಂ ಮಾನುಷೀಂ ವಾಚಂ ಚ ಉದಾಹಿರಿಷ್ಯಾಮಿ |

I will wait here and at suitable time I will slowly console this lady who is in deep sorrow. I am of a small body. More specially a Vanara. I will use the language cultured men.

ಯದಿ ವಾಚಂ ಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ದ್ವಿಜಾತಿರಿವ ಸಂಸ್ಕೃತಾಮ್|
ರಾವಣಂ ಮನ್ಯಮಾನಾ ಮಾಂ ಸೀತಾ ಭೀತಾ ಭವಿಷ್ಯತಿ||18||
ವಾನರಸ್ಯ ವಿಶೇಷೇಣ ಕಥಂ ಸ್ಯಾದಭಿಭಾಷಣಮ್|
ಅವಶ್ಯಮೇವ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಮಾನುಷಂ ವಾಕ್ಯ ಮರ್ಥವತ್||19||
ಮಯಾ ಸಾಂತ್ವಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಾ ನಾನ್ಯಥೇಯ ಮನಿಂದಿತಾ|

ಸ|| ಯದಿ ದ್ವಿಜಾತಿಃ ಇವ ಸಂಸ್ಕೃತಾಂ ವಾಚಂ ಪ್ರದಾಶ್ಯಾಮಿ ಮಾಂ ರಾವಣಂ ಮನ್ಯಮಾನಾ ಸೀತಾ ಭೀತಾ ಭವಿಷ್ಯತಿ | ವಿಶೇಷೇಣ ವಾನರಸ್ಯ ಅಭಿಭಾಷಣಂ ಕಥಂ ನು || ಏವಂ ಅವಶ್ಯಮ್ ಅರ್ಥವತ್ ಮಾನುಷಂ ವಾಕ್ಯಂ ವಕ್ತವ್ಯಂ|ಅನ್ಯಥಾ ಇಯಂ ಅನಿಂದಿತಾ ಸಾಂತ್ವಯಿತುಂ ಮಯಾ ನ ಶಕ್ಯಾ ||

If I speak Samskruta like the twice born one , thinking that I am Ravana Sita will be scared. Specially how can a Vanara speak like this. So I should speak the common language of people. Otherwise I will not be able to pacify her.

ಸೇಯ ಮಾಲೋಕ್ಯ ಮೇ ರೂಪಂ ಜಾನಕೀ ಭಾಷಿತಂ ತಥಾ||20||
ರಕ್ಷೋಭಿ ಸ್ತ್ರಾಸಿತಾ ಪೂರ್ವಂ ಭೂಯ ಸ್ತ್ರಾಸಂ ಗಮಿಷ್ಯತಿ|
ತತೋ ಜಾತ ಪರಿತ್ರಾಸಾ ಶಬ್ದಂ ಕುರ್ಯಾನ್ ಮನಸ್ವಿನೀ||21||
ಜಾನಮಾನಾ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ರಾವಣಂ ಕಾಮರೂಪಿಣಮ್|

ಸ|| |ಪೂರ್ವಂ ರಕ್ಷೋಭಿಃ ತ್ರಾಸಿತಾ ಸಾ ಇಯಂ ಜಾನಕಿ ಮೇ ರೂಪಂ ಆಲೋಕ್ಯ ಭಾಷಿತಮ್ ತಥಾ ಭೂಯಃ ತ್ರಾಸಂ ಗಮಿಷ್ಯತಿ || ತತಃ ಮನಸ್ವಿನೀ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ಮಾಂ ಕಾಮರೂಪಿಣಂ ರಾವಣಂ ಜಾನಮಾನಾ ಜಾತಪರಿತ್ರಾಸಾ ಶಬ್ದಂ ಕುರ್ವನ್ ||

Already frightened by the Rakshasas , this Janaki seeing my form and the speech she will be scared again. Then the wide eyed sensitive lady Sita , thinking that I am the Ravana who can take any form, she will make loud noise.

ಸೀತಾಯಾ ಚ ಕೃತೇ ಶಬ್ದೇ ಸಹಸಾ ರಾಕ್ಷಸೀ ಗಣಾಃ||22||
ನಾನಾಪ್ರಹರಣೋ ಘೋರಃ ಸಮೇಯಾದಂತಕೋಪಮಃ|
ತತೋ ಮಾಂ ಸಂಪರಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಸರ್ವತೋ ವಿಕೃತಾನನಾಃ||23||
ವಧೇ ಚ ಗ್ರಹಣೇ ಚೈವ ಕುರ್ಯುರ್ಯತ್ನಂ ಯಥಾಬಲಮ್|

ಸ|| ಸೀತಯಾಃ ಕೃತೇ ಶಬ್ದೇ ರಾಕ್ಷಸೀ ಗಣಾಃ ನಾನಾಪ್ರಹರಣಃ ಘೋರಃ ಅಂತಕೋಪಮಃ ಸಮೇಯಾತ್ || ತತಃ ವಿಕೃತಾನನಃ ಮಾಂ ಸರ್ವತಃ ಸಂಪರಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ವಧೇ ಚ ಗ್ರಹಣೇ ಚ ಯಥಾಬಲಂ ಯತ್ನಂ ಕುರ್ಯುಃ||

With the sound made by Sita Rakshasa legions armed with different kind of weapons will gather like the dreadful Yama. Then the Rakshasas with hideous faces will surround me and make an effort to capture me or kill me.

ಗೃಹ್ಯ ಶಾಖಾಃ ಪ್ರಶಾಖಾಶ್ಚ ಸ್ಕಂಧಾಂ ಶ್ಚೋತ್ತಮಶಾಖಿನಾಮ್||24||
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿಪರಿಧಾವಂತಂ ಭವೇಯುರ್ಭಯಶಂಕಿತಾಃ|
ಮಮ ರೂಪಂ ಚ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವನೇ ವಿಚರತೋ ಮಹತ್||25||
ರಾಕ್ಷಸ್ಯೋ ಭಯವಿತ್ರಸ್ತಾ ಭವೇಯುರ್ವಿಕೃತಾನನಃ|

ಸ|| ಉತ್ತಮಶಾಖಿನಾಂ ಶಾಖಾಃ ಪ್ರಶಾಖಸ್ಯ ಸ್ಕಂಧಶ್ಚ ಗೃಹ್ಯ ವಿಪರಿಧಾವಂತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭಯಶಂಕಿತಾಃ ಭವೇಯುಃ|| ವಿಕೃತಾನನಃ ರಾಕ್ಷಸ್ಯಃ ವನೇ ವಿಚರತಃ ಮಾಂ ಮಹತ್ ರೂಪಂ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಭಯವಿತ್ರಸ್ತಾಃ ಭವೇತ್ ||

Seeing me holding the branches, side branches and trunks of best trees and running, the Rakshasas will get scared. The Rakshasas with hideous faces seeing my great from moving about in the groves will be very scared.

ತತಃ ಕುರ್ಯುಸ್ಸಮಾಹ್ವಾನಂ ರಾಕ್ಷಸ್ಯೋ ರಕ್ಷಸಾಮಪಿ||26||
ರಾಕ್ಷಸೇಂದ್ರ ನಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ರಾಕ್ಷಸೇಂದ್ರ ನಿವೇಶನೇ |
ತೇ ಶೂಲಶಕ್ತಿ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶ ವಿವಿಧಾಯುಧಪಾಣಯಃ||27||
ಅಪತೇಯುರ್ವಿಮರ್ದೇऽಸ್ಮಿನ್ ವೇಗೇನೋದ್ವಿಗ್ನಕಾರಿಣಃ|

ಸ|| ತತಃ ರಾಕ್ಷಸ್ಯಃ ರಾಕ್ಷಸೇಂದ್ರನಿವೇಶನೇ ರಾಕ್ಷಸೇಂದ್ರನಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ಅಪಿ ಸಮಾಹ್ವಾನಂ ಕುರ್ಯುಃ|| ತೇ ತಸ್ಮಿನ್ ವಿಮರ್ದೇ ಶೂಲಶಕ್ತಿ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶ ವಿವಿಧಾಯುಧಪಾಣಯಃ ಉದ್ವೇಗಕಾರಣಾತ್ ವೇಗೇನ ಆಪತೇಯುಃ||

There after the Rakshasas will invite the attention of the guards employed for the residence of the king of Rakshasas. Those Rakshasas excited will come speedily armed with spears tridents swords and different kinds of weapons for war.

ಸಂರುದ್ಧಸ್ತೈಸ್ತು ಪರಿತೋ ವಿಧಮನ್ ರಕ್ಷಸಾಂ ಬಲಮ್||28||
ಶಕ್ನುಯಾಂ ನತು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಂ ಪರಂ ಪಾರಂ ಮಹೋದಧೇಃ|
ಮಾಂ ವಾ ಗೃಹ್ಣೀಯುರಾಪ್ಲುತ್ಯ ಬಹವ ಶ್ಶೀಘ್ರಕಾರಿಣಃ||29||
ಸ್ಯಾದಿಯಂ ಚಾ ಗೃಹೀತಾರ್ಥಾ ಮಮ ಚ ಗ್ರಹಣಂ ಭವೇತ್ |
ಹಿಂಚಾಭಿರುಚಯೋ ಹಿಂಸ್ಯುರಿಮಾಂ ವಾ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಮ್||30||
ವಿಪನ್ನಂ ಸ್ಯಾತ್ತತಃ ಕಾರ್ಯಂ ರಾಮಸುಗ್ರೀವಯೋರಿದಮ್|

ಸ|| ತೇ ಪರಿತಃ ಸಮೃದ್ಧಃ ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ಬಲಂ ವಿಧಮನ್ ಮಹೋದಧೇಃ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತುಂ ನ ಶಕ್ನುಯಾಮ್||ಶ್ಶೀಘ್ರಕಾರಿಣಃ ಬಹವಃ ಆಲುಪ್ತ್ಯ ಮಾಂ ಗೃಹ್ಣೀಯುಃ ವಾ | ಇಯಂ ಚ ಅಗೃಹೀತಾರ್ಥಾ ಸ್ಯಾತ್ | ಮಮ ಚ ಗ್ರಹಣಂ ಭವೇತ್ || ವಾ ಹಿಂಸಾಭಿರುಚಯಃ ಇಮಾಂ ಜನಕಾತ್ಮಜಾಂ ಹಿಂಸ್ತ್ಯಃ | ತತಃ ರಾಮಸುಗ್ರೀವಯೋಃ ಇದಂ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಪನ್ನಂ ಸ್ಯಾತ್||

Surrounded by them I might not be able to reach the other end of the ocean. Prompt to act Rakshasas will jump up in the sky to capture me. This lady will not receive any message and I will be captured too. These are interested in acts of violence, and will harm the daughter of Janaka. Then the mission of Rama and Sugriva will be lost.

ಉದ್ದೇಶೇ ನಷ್ಟಮಾರ್ಗೇऽಸ್ಮಿನ್ ರಾಕ್ಷಸೈಃ ಪರಿವಾರಿತೇ||31||
ಸಾಗರೇಣ ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ತೇ ಗುಪ್ತೇ ವಸತಿ ಜಾನಕೀ|
ವಿಶಸ್ತೇ ನಿಗೃಹೀತೇ ವಾ ರಕ್ಷೋಭಿರ್ಮಯಿ ಸಂಯುಗೇ||32||
ನಾನ್ಯಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ರಾಮಸ್ಯ ಸಾಹಾಯ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಸಾಧನೇ|
ವಿಮೃಶಂಶ್ಚ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಯೋ ಹತೇ ಮಯಿ ವಾನರಃ||33||
ಶತಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಲಂಘಯೇತ ಮಹೋದಧಿಮ್|

ಸ||ಜಾನಕೀ ನಷ್ಟಮಾರ್ಗೇ ರಾಕ್ಷಸೈಃ ಪರಿವಾರಿತೇ ಸಾಗರೇಣ ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ತೇ ಗುಪ್ತೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಉದ್ದೇಶೇ ವಸತಿ|| ಮಯಿ ಸಂಯುಗೇ ರಕ್ಷೋಭಿಃ ವಿಶಸ್ತೇ ವಾ ಗೃಹೀತೇ ವಾ ರಾಮಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಸಾಧನೇ ಅನ್ಯಂ ಸಹಾಯಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ || ಮಯಿ ಹತೇ ಯಃ ವಾನರಃ ಶತಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಮಹೋದಧಿಂ ಲಂಘಯೇತ್ ವಿಮೃಶನ್ ಚ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ||

Janaki is hidden in this location, surrounded by the ocean, guarded by the Rakshasas, staying in this secret place. If I am killed or captured in a battle with Rakshasas , I do not see anybody else who can help in accomplishing this task. If I am killed I do not see, even after reflecting carefully , another Vanara who can leap over the hundred Yojana wide ocean.

ಕಾಂಮಂ ಹಂತುಂ ಸಮರ್ಥೋऽಸ್ಮಿ ಸಹಸ್ರಾಣ್ಯಪಿ ರಕ್ಷಸಾಮ್||34||
ನ ತು ಶಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತುಂ ಪರಂ ಪಾರಂ ಮಹೋದಧೇಃ|
ಅಸತ್ಯಾನಿ ಚ ಯುದ್ಧಾನಿ ಸಂಶಯೋ ಮೇ ನ ರೋಚತೇ||35||
ಕಶ್ಚ ನಿಸ್ಸಂಶಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಸಸಂಶಯಮ್

ಸ|| ರಾಕ್ಷಸಾಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಅಪಿ ಹಂತುಂ ಸಮರ್ಥಃ ಅಸ್ಮಿ | ಕಾಮಂ ತು ಮಹೋದಧೇಃ ಪರಂ ಪಾರಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತುಂ ನ ಶಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ||ಯುದ್ಧಾನಿ ಅಸತ್ಯಾನಿ ಚ ಸಂಶಯಃ ಮೇ ನ ರೋಚತೇ| ಕಃ ಪ್ರಜ್ಞಃ ನಿಃಸಂಶಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಸಂಶಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ |

I am capable of killing thousands of Rakshasas. But reaching the other shore thereafter may not be possible. The war is no doubt unpredictable. Which wise man will take a doubtful task without a question.

ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗಶ್ಚ ವೈದೇಹ್ಯಾ ಭವೇತ್ ಅನಭಿಭಾಷಣೇ||36||
ಏಷ ದೋಷೋ ಮಹಾನ್ ಹಿ ಸ್ಯಾ ನ್ಮಮ ಸೀತಾಭಿಭಾಷಣೇ|

ಸ|| ಅನಭಿಭಾಷಣೇ ವೈದೇಹ್ಯಾ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗಶ್ಚ ಭವೇತ್ | ಸೀತಾ ಅಭಿಭಾಷಣೇ ಏಷ ಮಹಾನ್ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾತ್ |

If I do not speak Vaidehi will give up her life. If I speak to her that may be a problem too.

ಭೂತಾ ಶ್ಚಾರ್ಥಾ ವಿನಶ್ಯಂತಿ ದೇಶಕಾಲವಿರೋಧಿತಾಃ||37||
ವಿಕ್ಲಬಂ ದೂತಮಾಸಾದ್ಯ ತಮಃ ಸೂರ್ಯೋದಯೇ ಯಥಾ|
ಅರ್ಥಾನರ್ಥಾಂತರೇ ಬುದ್ಧಿಃ ನಿಶ್ಚಿತಾಪಿ ನ ಶೋಭತೇ||38||
ಘಾತಯಂತಿ ಹಿ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ದೂತಾಂ ಪಂಡಿತಮಾನಿನಃ|

ಸ|| ವಿಕ್ಲಬಂ ದೂತಂ ಅಸಾದ್ಯ ಭೂತಾಃ ಅರ್ಥಾಃ ದೇಶಕಾಲವಿರೋಧಿತಾಃ ಸೂರ್ಯೋದಯೇ ತಮಸಃ ಯಥಾ ವಿನಶ್ಯಂತಿ||ಅರ್ಥಾನ್ ಅನರ್ಥಾಂ ಅಂತರೇ ಬುದ್ಧಿಃ ನಿಶ್ಚಿತಾಪಿ ನ ಶೋಭತೇ | ಪಂಡಿತಮಾನಿನಃ ದೂತಾಃ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಘಾತಯಂತಿ ಹಿ||

If time and place are not propitious , having a confused messenger even sure tasks may fail like darkness is dispelled by the sunrise . Swinging from a course of positive action to an action that is calamitous is not proper. Messengers who assume they are scholars destroy their mission.

ನ ವಿನಶ್ಯೇತ್ ಕಥಂ ಕಾರ್ಯಂ ವೈಕ್ಲಬ್ಯಂ ನ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ||39||
ಲಂಘನಂ ಚ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಕಥಂ ನು ವೃಥಾಭವೇತ್|
ಕಥಂ ನು ಖಲು ವಾಕ್ಯಂ ಮೇ ಶೃಣುಯಾನ್ನೋ ದ್ವಿಜೇತ ವಾ ||40||
ಇತಿ ಸಂಚಿಂತ್ಯ ಹನುಮಾಂಶ್ಚಕಾರ ಮತಿಮಾನ್ಮತಿಮ್|

ಸ|| ಕಾರ್ಯಂ ಕಥಂ ನ ವಿನಶ್ಯೇತ್ | ವೈಕ್ಲಬ್ಯಂ ನ ಕಥಂ ಭವೇತ್ | ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಲಂಘನಂ ಕಥಂ ನು ವೃಥಾಭವೇತ್ || ಮೇ ವಾಕ್ಯಂ ಕಥಮ್ ನು ಶೃಣುಯಾಯಾತ್ ನ ಉದ್ವಿಜೇತ್ ವಾ ಇತಿ ಸಂಚಿತ್ಯ ಮತ್ಮಾನ್ ಹನುಮಾನ್ ಮತಿಂ ಚಕಾರ||

'How to see that the mission is not destroyed. How can the failure be avoided. How can the crossing of ocean be not wasted'. Thus thinking on 'how to ensure that she is not scared by my words' , Hanuman came to came to a decision.

ರಾಮಂ ಅಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಾಣಂ ಸ್ವಬಂಧು ಮನುಕೀರ್ತಯನ್||41||
ನೈನಾ ಮುದ್ವೇಜಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತದ್ಬಂಧುಗತ ಮಾನಸಾಮ್|

ಸ|| ಅಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಾಂ ಸುಬಂಧುಂ ರಾಮಂ ಅನುಕೀರ್ತಯನ್ ತದ್ ಬಂಧುಗತಮಾನಸಾಂ ಏನಾಂ ನ ಉದ್ವೇಜಯಿಷ್ಯಾಮಿ||

By praising the one who is known for judicious action, who is very dear to her, in whom her mind is absorbed, I will not create fear.

ಇಕ್ಷ್ವಾಕೂಣಾಂ ವರಿಷ್ಟಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ವಿದಿತಾತ್ಮನಃ||42||
ಶುಭಾನಿ ಧರ್ಮಯುಕ್ತಾನಿ ವಚನಾನಿ ಸಮರ್ಪಯನ್|
ಶ್ರಾವಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಮಧುರಾಂ ಪ್ರಬ್ರುವನ್ ಗಿರಮ್||43||
ಶ್ರದ್ದಾಸ್ಯತಿ ಯಥಾ ಹೀಯಂ ತಥಾ ಸರ್ವಂ ಸಮಾದಧೇ||44||

ಸ|| ಇಕ್ಷ್ವಾಕೂಣಾಮ್ ವರಿಷ್ಠಸ್ಯ ವಿದಿತಾತ್ಮನಃ ರಾಮಸ್ಯ ಶುಭಾನಿ ವಚನಾನಿ ಸಮರ್ಪಯನ್ ಮಧುರಾಂ ಗಿರಂ ಪ್ರಬೃವನ್ ಸರ್ವಾಣಿ ಶ್ರಾವೈಷ್ಯಾಮಿ | ಇಯಂ ಯಥಾ ಶ್ರದ್ಧಾಸ್ಯತಿ ಸರ್ವಂ ಸಮಾದದೇ||

Presenting auspicious words about Rama , the esteemed person of Ikshwakus, who has realized self, and make her listen to everything while uttering sweet words , she will then trust me.

ಇತಿ ಸ ಬಹುವಿಧಂ ಮಹಾನುಭಾವೋ
ಜಗತಿ ಪತೇಃ ಪ್ರಮದಾಮವೇಕ್ಷಮಾಣಃ|
ಮಧುರಮವಿತಥಂ ಜಗಾದ ವಾಕ್ಯಂ
ದ್ರುಮವಿಟಪಾಂತರ ಮಾಸ್ಥಿತೋ ಹನೂಮಾನ್||45||

ಸ|| ಮಹಾನುಭಾವಃ ಸಃ ಹನುಮಾನ್ ದ್ರುಮವಿಟಪಾಂತರಂ ಆಸ್ಥಿತಃ ಜಗತಿ ಪತೇಃ ಪ್ರಮದಾಂ ಅವೇಕ್ಷಮಾಣಃ ಬಹುವಿಧಂ ಅವಿತಥಂ ಮಥುರಂ ವಾಕ್ಯಂ ಇತಿ ಜಗಾದ||

The great Hanuman seated among the branches of the tree and hidden, looking at the wife of the lord of the universe started speaking faithfully.

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ
ಚತುರ್ವಿಂಶತ್ ಸಹಸ್ರಿಕಾಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮ್
ಶ್ರೀಮತ್ಸುಂದರಕಾಂಡೇ ತ್ರಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ||

Thus ends the Sarga thirty in Sundarakanda of Ramayana the first poem ever composed by the first poet sage Valmiki.

||ಓಮ್ ತತ್ ಸತ್||